Het professoraat anno 2016

"Is de universiteit ziek? Zijn onze universiteiten diplomafabrieken geworden?"
Standpunt | Jaargang 2016
Het professoraat anno 2016
Reflectie over een beroep in volle verandering
Klasse Natuurwetenschappen, Klasse Menswetenschappen, Klasse Kunsten, Klasse Technische Wetenschappen

Evenementen 

IN DE MEDIA

Opiniestuk van Herman De Dijn in De Standaard
Interview met Noel Salazar in De Standaard
Artikel in Knack
Artikel in Flanders Today

De Vlaamse universiteiten doen het uitstekend. De studentenaantallen blijven stijgen, het studieaanbod is ruim en flexibel, de administratie steeds efficiënter. Het aantal doctoraatsstudenten is de laatste 15 jaar verdubbeld (van 5000 in 1999 tot 10 000 in 2014) en het aantal postdoctorale onderzoekers overstijgt vandaag het aantal professoren. Nooit zijn de vrijgemaakte middelen voor onderzoek en innovatie zo hoog geweest. Nooit zijn de publicaties en de internationale samenwerkingsakkoorden zo talrijk geweest. Onze universiteiten worden met regelmaat doorgelicht en doen het opmerkelijk goed in internationale rankings. Het New Public Management dat een paar decennia geleden ingevoerd werd om universiteiten adequaat te beheren, blijkt dus zijn vruchten af te werpen.

… Of zitten er toch adders onder het groene gras?

Het New Public Management van de universiteiten brengt immers ook onbedoelde, maar ongewenste neveneffecten met zich mee: het gevaar dat de financiële middelen en de concurrentie doel op zichzelf worden, de focus op louter kwantitatieve metingen, het gemis aan aandacht voor de specificiteit van de diverse disciplines, een verstoring van de vertrouwensband tussen leiding en academisch personeel.

Dit Standpunt analyseert een aantal nefaste gevolgen van de nieuwe beleidsvoering aan de universiteit, meer bepaald voor het ambt van hoogleraar. Als de huidige trend doorzet, zullen de professoren onvoldoende tijd en ruimte hebben om zich ten volle en met de nodige autonomie aan hun kerntaken te wijden: nieuwe inzichten, kennis en technieken ontwikkelen en doorgeven aan hun studenten, ten bate van de kennis zelf en van de samenleving in haar geheel.

Dit Standpunt, onderbouwd met Vlaamse en internationale rapporten en studies, bevat zeven aanbevelingen, gericht aan de overheid en aan universitaire besturen. Het hoopt daarmee het maatschappelijk debat te voeden over de toekomst van de Europese universiteiten en van het Professoraat in de 21ste eeuw.

Documenten bij dit project

Auteur

  • Herman De Dijn
  • Dominique Willems
  • Irina Veretennicoff

Coauteur

  • Yvan Bruynseraede
  • Dirk Van Dyck
  • Frank Willaert
  • Jacques Willems