De Loopbaanprijs Wetenschapscommunicatie

Loopbaanprijs wetenschapscommunicatie

De Koninklijke Vlaamse Academie van België en de Jonge Academie reiken jaarlijks de “onderscheidingen wetenschapscommunicatie” uit aan wetenschappers met een uitzonderlijke verdienste in wetenschapscommunicatie. De Loopbaanprijs reikt de Academie uit aan een onderzoeker die gedurende zijn of haar hele loopbaan sterke inspanningen voor wetenschapscommunicatie deed. De laureaten worden in het najaar feestelijk ingehuldigd in het Paleis der Academiën.

Kandideren:

Onderzoekers uit alle wetenschapstakken kunnen zich kandidaat stellen. De kandidaten kunnen verbonden zijn aan universiteiten, hogescholen, wetenschappelijke instellingen en ondernemingen. Alle vormen van wetenschapscommunicatie komen in aanmerking: boeken, projecten of activiteiten voor specifieke doelgroepen, (populariserende) artikels, lezingen, blogs, deelname aan panels, wetenschapscafés, workshops ...

Het ingevulde inschrijvingsformulier moet voor de deadline worden ingediend bij de contactpersoon van uw Universitaire Associatie (zie hieronder) of toegezonden aan Jan Albert (enkel voor wie niet verbonden is met een van de Universitaire Associaties).

Stuurgroep wetenschapscommunicatie

De Onderscheiding wordt beheerd door een stuurgroep die ook optreedt als jury. Ze bestaat uit specialisten in wetenschapscommunicatie, namelijk medewerkers van de expertisecellen wetenschapscommunicatie van de Vlaamse associaties van universiteiten en hogescholen, leden van de Academie en Jonge Academie en verder vertegenwoordigers van strategische onderzoekscentra, de industrie en het overheidsbeleid (EWI, VARIO), samen met experten (uit de media en de academische wereld). De stuurgroep wordt voorgezeten door Caroline Masquiller (Jonge Academie) en Lieven Verschaffel (KVAB).
Meer informatie bij Jan Albert of bij de Expertisecel Wetenschapscommunicatie van uw universitaire associatie:

Associatie KU Leuven: Kristof  Haex
AUHL - Hasselt: Els Smeyers
AUHA - Antwerpen: Els Grieten
AUGent: Céline Van Rijckeghem
UAB - Brussel: Sammy Leurs

Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt.

Call for year 2024: requests are still possible and must reach us before 30-04-2024

De Loopbaanprijs Wetenschapscommunicatie wordt steeds uitgereikt in alle disciplines.

Piet Hoebeke
UGent | UZ Gent
Piet Hoebeke wordt bekroond voor een decennialange volgehouden inspanning om als uroloog voor een breed publiek helder en lucide te communiceren over gevoelige onderwerpen rond de seksuele ontwikkeling, genderdysforie, en de mannelijke genitalia, die nog vaak in de taboesfeer liggen. Door ook deel te nemen aan populaire programma’s en formats helpt hij die taboes te doorbreken. En hierdoor helpt hij dan weer onwetendheid, vooroordelen en fake news te ondergraven. Om hem zelf aan te halen: "Op die manier tracht ik bij te dragen aan een samenleving die verdraagzaam, respectvol en rechtvaardig is." Deze quote illustreert perfect hoe prof Hoebeke als een geëngageerd wetenschapper in zijn wetenschapscommunicatie waardengedreven durft te zijn.

Johan Neyts
KU Leuven

Johan Neyts wordt bekroond voor zijn jarenlange inspanningen om de maatschappij op allerlei wijzen en in diverse settings te informeren over virussen, antivirale middelen en  vaccins. Professor Neyts kan zijn kennis en onderzoek over vaccins en therapie (niet alleen corona maar ook bijvoorbeeld zika) uitstekend vertalen naar een breed publiek. Hij is steeds bereid om in te gaan op vragen van media om duiding te geven en doet dat op een heldere, bescheiden en enthousiaste wijze. Door zijn ruime beschikbaarheid, heldere communicatiestijl en openheid voor interactie met het publiek droeg hij aanzienlijk bij tot het vertrouwen in de wetenschap.


Marc Van Ranst
UZ/KU Leuven

Marc Van Ranst wordt onderscheiden voor zijn jarenlange inspanning om zeer helder, breed en onder soms uitdagende omstandigheden helder te communiceren over zijn vakgebied, waarin hij als een uitmuntende onderzoeker bekend staat. Marc Van Ranst neemt steeds de tijd om op een eenvoudige wijze uitleg te geven. Hij dient de maatschappij door zijn kennis en inzicht te delen, maar draagt ook bij tot het versterken van het vertrouwen van het grote publiek in de wetenschap. Naast zijn ontegensprekelijk zeer waardevolle bijdragen tijdens de huidige pandemie, waardeert de jury ook expliciet zijn vele inspanningen om over de kennis in zijn onderzoeksdomein te communiceren naar kinderen. De manier waarop Marc Van Ranst als wetenschapper midden in de maatschappij staat, zijn rol opneemt, en duiding geeft, zijn een inspiratie voor velen.

Video


Christine Van Broeckhoven
UAntwerpen
Christine Van Broeckhoven wordt onderscheiden voor haar jarenlange inzet als mondiale topexpert die via contact met patiënten, mantelzorgers, burgers en politici een weg gevonden heeft om haar onderzoek te verbeteren en te wegen op het beleid. De jury waardeert haar doorgedreven inspanning om Alzheimer en dementie uit de taboesfeer te halen, waarbij zij zich zowel inzet om het belang van wetenschappelijk onderzoek te benadrukken maar ook de maatschappelijke en ethische consequenties in beeld brengt. Dit alles maakt haar tot een rolmodel in Vlaanderen.

Jean-Jacques Cassiman
KU Leuven
Genetica

Jean-Jacques Cassiman wordt onderscheiden voor zijn jarenlange en daadkrachtige inzet voor communicatie met een breed publiek over onderzoek met grote relevantie. Zijn wetenschapscommunicatie heeft een grote impact op een breed publiek en hij heeft daarbij oog voor het maatschappelijke belang. Zijn activiteiten op het vlak van wetenschapscommunicatie overstijgen ook zijn eigen onderzoeksdomein. Hij speelt duidelijk een pioniersrol binnen het gebied van de genetica. Met zijn werk op vlak van zeldzame ziektes en de oprichting van het Fonds Zeldzame Ziekten en Weesgeneesmiddelen breekt hij een belangrijke lans voor miljoenen patiënten.


Filip Lardon
UAntwerpen
Geneeskunde

Filip Lardon wordt onderscheiden voor zijn jarenlange inzet met betrekking tot sensibilisering en informatiedoorstroming rond gezondheid en ziekte, voornamelijk rond de ziekte kanker. Inzichten en vooruitzichten van het wetenschappelijk kankeronderzoek vertaalt hij op een laagdrempelige manier voor het brede publiek, onder andere met boeken en voordrachten. In het bijzonder wordt hij geprezen voor zijn blijvend enthousiaste inzet om de problematiek van roken bij de “bron” aan te pakken: het informeren en sensibiliseren van een zo ruim mogelijk publiek en dan vooral jongeren. Meerdere boeken, voordrachten, een speciaal ontwikkelde website, een fietsevenement, veelvuldige tussenkomsten in allerhande media, een enorme en continue inzet om het brede publiek en jongeren te informeren (met zijn antirookvoordrachten bereikte hij al meer dan 10.000 scholieren in totaal, jaarlijks zo’n 750). Zij die hij niet persoonlijk kan benaderen probeert hij toch te bereiken door de uitwerking van een gedifferentieerd les- en informatiepakket op maat van leerlingen en leerkrachten. Een dergelijke volgehouden inspanning kan haar effect op het kankeronderzoek en op de volksgezondheid niet missen en is een erkenning meer dan waard.

Teerondeerwerp
Youtube
UAntwerpen Persmap


Henri Eisendrath
VUB
Fysica

Henri Eisendrath wordt onderscheiden met de loopbaanprijs wetenschapscommunicatie voor de systematiek waarmee hij gedurende zijn hele loopbaan, zelfs als emeritus, fundamenteel onderzoek heeft verweven met wetenschapscommunicatie over fysica en haar geschiedenis. Zijn tentoonstellingen, studiedagen, lessen en lespakketten, debatten, lezingen, wetenschapsshows, demonstraties en zelfs een film kenden een ongewoon grote impact en breed bereik. Een bijzondere vermelding verdienen de tienduizenden bezoekers trekkende tentoonstellingen Einstein, anders bekeken en Brainstormen in Brussel, alsook de recente, sterk uitgewerkte documentaire Kwantumrevolutie.

Kwantumrevolutie
Bezoekersinfo Brainstormen in Brussel


Frank De Clerck
Paul Igodt
KU Leuven - UGent / VWO
Wiskunde

Frank De Clerck en Paul Igodt worden onderscheiden met de loopbaanprijs wetenschapscommunicatie voor het oprichten en dertig jaar lang voortreffelijk coördineren van de Vlaamse Wiskunde Olympiade. Daarnaast organiseerden ze andere wiskunde-, denk- en puzzelwedstrijden, en tal van aanverwante activiteiten. De olympiade en deze wedstrijden activeren jaarlijks meer dan 80 000 kinderen en jongeren in een inclusieve setting voor het oplossen van aantrekkelijke en uitdagende opgaven. Hierbij primeert wiskundeplezier boven competitie.

De volgehouden inspanningen van Paul Igodt en Frank De Clerck, en dit over de universiteitsgrenzen heen, hebben een positieve impact op de beeldvorming rond wiskunde. Dit werkt vaak door in de studiekeuze en carrière van vele jongeren. Tot slot heeft de oprichting in 1985 van de succesvolle Vlaamse Wiskunde Olympiade bijgedragen tot de realisatie van andere communicatieprojecten in wiskunde en wetenschappen.

Meer informatie

Vlaamse Wiskunde Olympiade

Kangoeroewedstrijd

Wiskundeopgavenplatform U-Solvit

Reizende wiskundetentoonstelling IMAGINARY


Herman Van Goethem
UAntwerpen
Geschiedenis

Professor Herman Van Goethem wordt geprezen voor de totaliteit van zijn inspanningen om duiding te geven bij de recente Vlaamse geschiedenis, vanuit een brede en sociale visie. Hij steunt hierbij uitvoerig op een solide wetenschappelijke basis, en spant zich onvermoeibaar in om zijn wetenschappelijke kennis over dit thema (dat ook in de huidige context bijzonder actueel blijft) te vertalen naar de hele maatschappij. In het bijzonder wordt gewaardeerd: het museum Kazerne Dossin, en zijn aanwezigheid in de media.

Kazerne Dossin

Herman Van Goethem op Wikipedia


Johan Braeckman
UGent
Wijsbegeerte
Voor de Loopbaanprijs duidt de Academie Johan Braeckman aan als Laureaat. De juryleden loven in het bijzonder zijn talrijke inspanningen om de eigenheden van de wijsbegeerte en de finesses van het wetenschappelijk denken in het algemeen op begrijpelijke wijze naar buiten te brengen. Johan Braeckman doet dit telkens met bijzonder veel enthousiasme en op een prikkelende en verfrissende wijze. Hij is er in geslaagd om mensen kritisch aan het denken te zetten over bio-ethische kwesties, de evolutietheorie en de feilbaarheid van ons denken. Vooral zijn initiatieven om de evolutietheorie voor een groot publiek te verklaren en te vergelijken met stromingen als het creationisme werden door de jury geapprecieerd. Johan Braeckman is auteur van 17 boeken en zet bijna onafgebroken activiteiten op, gaande van artikels, boeken en lezingen, tot radio- en tv-optredens en wetenschapscafés.