In memoriam Dirk Van der Cruysse

In memoriam Dirk Van der Cruysse

Klasse Menswetenschappen

 

Dirk Van der Cruysse

Erelid van de Klasse van de Menswetenschappen

Brugge, 25 maart 1939 - Brasschaat, 6 september 2021

Dirk Van der Cruysse studeerde Romaanse filologie te Gent en bestudeerde ook de Portugese taal en Braziliaanse literatuur in Rio de Janeiro. Hij begon zijn universitaire loopbaan in 1967 als assistent aan de UFSIA. Na zijn doctoraat in de Franse letterkunde in 1969 aan de Universiteit van Poitiers werd hij aan UFSIA, later de UIA en de UA, belast met een belangrijke leeropdracht over de geschiedenis van de Franse literatuur en cultuur in de periode van 1500 tot 1800. Hij bleef dit onderwijs verzekeren tot zijn emeritaat in 2004. Ondertussen was hij regelmatig te gast aan de Sorbonne en aan het Collège de France. De internationale reputatie die hij snel opbouwde, bracht hem ook als visiting professor aan de McGill University en aan de Université de Montreal. Hij hield doctorale seminaries aan verschillende Franse, Duitse, Italiaanse, Amerikaanse, en Canadese universiteiten en ook te Nanjing in China.

Centraal in zijn werk staat de Franse literatuur in de 17de en vroege 18de eeuw. Hij heeft daarbij bijzondere aandacht voor de Franse cultuur en politiek zoals die blijkt uit de geschriften van een aantal tijdgenoten van Lodewijk XIV.

Hij was gewaardeerd auteur van talrijke monografieën. Om te beginnen zijn doctoraatsproefschrift in 1971 over de literaire techniek van het portret waarmee Saint-Simon de menselijke fauna aan het hof van Lodewijk XIV beschrijft en tracht te doorgronden. In 1981 volgt La mort dans les Mémoires de Saint-Simon. Clio dans le jardin de Thanatos. In de loop van de jaren 80 richt hij zijn aandacht op een tweede personaliteit aan het hof van Lodewijk XIV, Liselotte von der Pfalz, een Duitse prinses van wie hij 6000 van haar brieven opspoorde die zij in het Frans, Duits en Engels schreef aan de familieleden en vrienden die zij had aan de meeste Europese hoven. Het werk verschijnt bij Editions Fayard, waar hij van dan af een vaste stek heeft als auteur. Het boek (Madame Palatine ) wordt bekroond met de Prix Yvan Loiseau de l’ Académie Française en met meerdere andere wetenschappelijke prijzen en wordt ook een succes bij het grote publiek. Vanaf de jaren 1990 richt Dirk Van der Cruysse zijn onderzoek op de 17de-eeuwse Franse reisliteratuur met werken over de Franse ontdekkingsreizen naar en de kolonisatie van het Verre Oosten: Louis XIV et le Siam (1991), L’ abbé de Choisy, androgyne et mandarin (1995) en Chardin le Persan (1998).

Minder bekend is dat Dirk Van der Cruysse ook zelf reisliteratuur schreef. Wellicht uitgedaagd door de vele reisverhalen die hij becommentarieerde, scheept hij in 2008 in Panama in voor de overtocht van de Stille Oceaan naar Tahiti. Hij was ook een groot muziekkenner en -liefhebber en onder meer lid van de beheerraad van het Festival van Vlaanderen Antwerpen en van de algemene vergadering van De Filharmonie.

Voor zijn werk kreeg Dirk Van der Cruysse niet alleen grote academische erkenning maar ook de belangrijke Franse eretekens van Chevalier dans l'Ordre des Arts et des Lettres en Officier dans l'Ordre National du Mérite. In 2003 werd hij lid van de Académie Européenne des Sciences, des Arts et des Lettres te Parijs. Zijn gemeente Brasschaat kende hem haar tot dan slechts tien maal uitgereikte erepenning toe.

Dirk Van der Cruysse was sinds 1998 lid van de KVAB. Hij stond bekend als een vriendelijk en beminnelijk lid van de klasse van de Menswetenschappen die kon genieten van verschillende van zijn mededelingen, onder meer over de Franse wereldreizigers uit de 17de eeuw.

Dirk Van der Cruysse was Grootofficier in de Kroonorde.

 

Afbeelding: Wikipedia Commons - Polla ta deina