Digitale Innovatie

Jaargang: 2019
Digitale innovatie
Klasse Technische Wetenschappen

Stuurgroep van het Denkersprogramma Digitale Innovatie

Luc Bonte
Geert Bouckaert
Hugo De Man
Inez Dua
Freddy Dumortier
Vincent Ginis
Johan Hanssens
Liesbet Lagae
Lode Lauwaert
Egbert Lox
Jan Rabaey
Rinie van Est
Ine Van Hoyweghen
Marc Van Hulle
Joos Vandewalle
Peter-Paul Verbeek
Pascal Verdonck
Simon Verschaeren
Paul Verstraeten
Bieke Zaman

Documenten 

Evenementen 

Op initiatief van de Reflectiegroep RRI (Responsible Research and Innovation) werd eind 2018 een Denkerscyclus opgestart rond het borgen van publieke waarden in het innovatieproces. Onder de titel ‘Maatschappelijke waarden bij digitale innovatie: wie, wat en hoe?' werden drie vooraanstaande internationale experten aangezocht om samen met de leden van de Stuurgroep te werken rond de gekozen thematiek. Zij gaan in debat met talrijke stakeholders en partners.

Drie complementaire Denkers laten toe het thema te bestuderen vanuit drie invalshoeken: ethische aspecten, beleid en wetenschap. Peter-Paul Verbeek is hoogleraar Wijsbegeerte aan de Universiteit van Twente, Rinie van Est is themacoördinator Slimme Samenleving aan het Rathenau Instituut en Jan Rabaey is professor Electrical Engineering aan UC Berkeley. Hun ideeën en aanbevelingen werden gepresenteerd op het slotsymposium in het Paleis der Academiën, woensdag 4 december 2019.  

Deelthema’s die aan bod kwamen zijn onder meer: belangrijke drijvende krachten in digitalisering; ethisch verantwoord ontwerp; digitalisering en onderwijs, learning analytics, permanente vorming en werkgelegenheid; eigenaarschap van data; impact op beroepssectoren zoals juridische diensten, retail, autonome voertuigen, gezondheidssector ...

Denker 
Jan Rabaey

Jan Rabaey bekleedt de Donald O. Pederson Distinguished Professorship aan de University of California at Berkeley. Hij is de stichter van het Berkeley Wireless Research Center (BWRC) en de Berkeley Ubiquitous SwarmLab, en was tot twee maal toe voorzitter van de afdeling Electrical Engineering aan Berkeley.

Prof. Rabaey heeft belangrijke bijdragen geleverd in diverse domeinen waaronder advanced wireless systems, low power integrated circuits, sensor networks, and ubiquitous computing. Zijn huidige interesse concentreert zich op de volgende generatie geïntegreerde draadloze systemen met een breed gamma aan toepassingen, alsook op onderzoek naar de interactie tussen de virtuele en de biologische wereld.  

Hij ontving talrijke prijzen, zoals de IEEE Mac Van Valkenburg Award, de European Design Automation Association (EDAA) Lifetime Achievement award, en de Semiconductor Industry Association (SIA) University Researcher Award. Hij is IEEE Fellow, lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België, en ontving eredoctoraten van Lund (Zweden), Antwerpen en Tampere (Finland). Hij is tevens betrokken in een groot aantal start-ups.

Peter-Paul Verbeek

Peter-Paul Verbeek is universiteitshoogleraar Filosofie van Mens en Techniek en wetenschappelijk co-directeur van het DesignLab van de Universiteit Twente. Hij is tevens honorary professor aan Aalborg University, Denemarken. Zijn onderzoek richt zich op de relaties tussen mens, technologie en samenleving en richt zich op filosofische analyse, ethische reflectie, en praktijken van ontwerp en innovatie. In het Nederlands publiceerde hij onder andere Op de Vleugels van Icarus (2013), De Grens van de Mens (2011) en De Daadkracht der Dingen (2000); in het Engels onder andere Moralizing Technology: Understanding and Designing the Morality of Things (2011) and What Things Do: Philosophical Reflections on Technology, Agency, and Design (2005).

Verbeek is lid van de World Commission on the Ethics of Science and Technology (COMEST) van UNESCO, de Programmaraad Maatschappelijk Verantwoord Innoveren van NWO, het bestuur van het Rathenau Instituut, het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (ministerie van VWS), de Raad voor Geesteswetenschappen (KNAW), de Wetenschapscommissie van het NIAS, en de Raad van Toezicht van TNO.

Van 2010 tot en met 2012 bekleedde hij de Socrates leerstoel aan de Technische Universiteit Delft; in 2006 was hij gasthoogleraar aan de Universiteit van Aarhus (Denemarken). Tussen 2011 en 2013 was hij voorzitter van De Jonge Akademie (onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen), en tussen 2013 en 2015 president van de Society for Philosophy and Technology.

Hij ontving o.m. de VENI award (2003), VIDI award (2007) en VICI Award (2014), alsook de Prof. Borghgraef prijs voor biomedische ethiek (2012) en de World Technology Award in Ethics (2016). Hij is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), Academie voor Technologie en Innovatie (AcTI) en de Koninklijke Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen (KHMW).

Foto: Olivier Middendorp

Rinie van Est

Dr. ir. Rinie van Est werkt voor het Rathenau Instituut, dat in Nederland het publieke en politieke debat over maatschappelijke en ethische kwesties in verband met wetenschap en technologie stimuleert. Hij coördineert het thema Slimme Samenleving. Als natuurkundige en politicoloog is hij gespecialiseerd in de politiek van waardevolle innovatie. Hij is een wereldwijde expert op het gebied van technology assessment, governance en publieksparticipatie. Bij het Rathenau Instituut houdt hij zich al meer dan twintig jaar bezig met ontwikkelingen op het gebied van de energietransitie en digitale transitie, en met name de rol van opkomende technologieën daarbinnen, zoals robotica en AI. Als gevolg zijn duurzaamheid van de natuurlijke en menselijke omgeving – respectievelijke ecologische en menselijke duurzaamheid – kernbegrippen in zijn werk. Tevens werkt hij sinds 2000 een dag per week aan de Faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences van de Technische Universiteit Eindhoven.

Enkele publicaties waaraan hij heeft meegewerkt zijn: Waardevol digitaliseren (2018), Human rights in the robot age (2017), Opwaarderen: Borgen van publieke waarden in de digitale samenleving (2017), Just ordinary robots: Automation from love to war (2016), De kracht van platformen (2014) Intieme technologie: De strijd om ons lichaam en gedrag (2014).